Waarom de Bouwfysica Opleiding nu belangrijker is dan ooit

In gesprek met Marjon Swinkels over de rol van bouwfysica in de energietransitie

De wereld van bouwfysica is de afgelopen jaren enorm veranderd. Van een toetsende rol achteraf naar een cruciale adviseur vanaf dag één. Wat maakt bouwfysica kennis nu zo onmisbaar? En waarom is de post-HBO Bouwfysica opleiding van PAOTM dé opleiding om je carrière naar een hoger niveau te tillen?

We spraken met Marjon Swinkels, directeur van Nelissen ingenieursbureau en bestuurslid van SKB, tijdens het eindproject van de Bouwfysica opleiding in het MetaForum op de TU Eindhoven. Waar Marjon de studenten persoonlijk sprak én waar ze opnieuw de kracht van de opleiding zag die volgens haar de “ruggengraat vormt van een solide bouwfysische basis.”

Van boosdoener naar onmisbare partner

“34 jaar geleden had de bouwfysicus een heel andere rol,” vertelt Marjon. “Je mocht als bouwfysicus pas achteraf toetsen of het ontwerp van de architect wel voldeed. En als je zei dat het niet voldeed, was je de boosdoener. Iedereen was al verliefd op het plan.”

Die tijd is voorbij. Door de focus op duurzaamheid en de energietransitie worden bouwfysici nu vanaf de eerste dag ingeschakeld. Ze maken belangrijke ontwerpkeuzes mee en bepalen fundamentele aspecten van gebouwen. “We zijn echte bouwfysische ontwerpers geworden,” zegt Marjon met trots.

“De bouwfysicus wordt alleen maar belangrijker. We zijn echt degene die mee bepaalt waarom bepaalde ruimtes een bepaalde oriëntatie hebben, waarom we de plattegrond op die manier indelen.”

De bouwsector staat voor een keerpunt

De rol van de bouwfysicus is radicaal veranderd. Waar vroeger vooral getoetst werd, wordt nu vanaf dag één meegedacht:

• Hoe maak je een gebouw toekomstbestendig?
• Hoe ontwerp je op geluidbelaste locaties?
• Hoe stem je duurzame installaties af op een optimaal gebouw?
• Hoe onderbouw je keuzes richting opdrachtgever en ontwerpteam?

Dat vraagt om diepgaande kennis én de vaardigheid om die helder uit te leggen.

Je kunt zeggen dat iets rood moet zijn, maar als je niet kunt uitleggen waarom, krijg je niemand mee,” zegt Marjon. “Met de kennis uit deze opleiding sta je veel sterker. Je krijgt mensen mee omdat je begrijpt waar het over gaat.

De vraag naar bouwfysici groeit snel, meer bureaus, meer projecten, meer verantwoordelijkheid. De sector heeft mensen nodig die kunnen ontwerpen, duiden en verbinden. Precies dat is wat deze opleiding levert.

Wat maakt deze opleiding zo waardevol?

1. De integrale benadering

De Bouwfysica opleiding van PAOTM behandelt bouwfysica in de breedste zin van het woord: warmte, vocht, akoestiek, brandveiligheid én duurzaamheid komen allemaal aan bod. “Dat vind ik een heel belangrijk en leuk aspect van de opleiding,” benadrukt Marjon. “Deze aspecten raken elkaar zo erg dat je het eigenlijk samen moet doen.”

2. Praktijkgerichte docenten

Alle docenten zijn zelf actief als adviseur. “Ze lopen iedere dag tegen dezelfde uitdagingen aan,” vertelt Marjon. “Ze hebben ervaringsverhalen en weten precies wat er op dat moment speelt in de praktijk. Ze kunnen vanuit eigen ervaring vertellen. Dat is echt heel erg leuk. Ik denk echt dat ze een fantastisch docententeam hebben.”

3. Leren van elkaar

De opleiding brengt professionals van verschillende bureaus samen. “Je leert niet alleen van de docenten, maar ook van elkaar,” zegt Marjon. “Hoe kijk jij hiernaar? Het is heel leerzaam om verschillende perspectieven te horen. En je breidt je netwerk uit.”

“Je wordt er echt een bredere adviseur van. Ook al zit je zelf maar op één segment, je begrijpt de andere segmenten beter. En je wordt daardoor een betere adviseur.”

De kracht van het SKB-netwerk

De opleiding is ontwikkeld door Stichting Kennis Bouwfysica (SKB), een samenwerkingsverband van de grootste bouwfysica bureaus in Nederland. “Het bestuur bestaat uit senior adviseurs en directeuren van grote bouwfysica-bureaus,” legt Marjon uit. “We weten wat er speelt. We bespreken welke opleidingen nodig zijn en wat er in de opleiding anders moet.”

Dit netwerk zorgt voor een opleiding die aansluit op de actualiteit en de concrete vraagstukken waar professionals dagelijks mee te maken hebben. De docenten komen uit dit netwerk en de opleiding evolueert mee met de ontwikkelingen in het vak.

Mijn advies voor mensen die twijfelen? Gewoon doen!

Start januari 2026

Op 27 januari 2026 start de Bouwfysica opleiding. Vergroot je kennis, versterk je positie als adviseur en bouw een waardevol netwerk op. In een sector waar bouwfysica alleen maar belangrijker wordt, is deze opleiding een slimme carrièrezet.