Woonruimteverdeling onder druk: waarom kennis en uitwisseling nú belangrijker zijn dan ooit

In gesprek met cursusleider André Ouwehand

De woningnood in Nederland is actueler en urgenter dan voorheen. Gemeenten, woningcorporaties en beleidsmakers staan voor ingewikkelde keuzes. Hoe verdeel je schaarse woonruimte op een rechtvaardige manier? Welke criteria hanteer je en hoe ga je om met kwetsbare groepen en leefbaarheidsvraagstukken? Tijdens de PAOTM-cursus Trends in de woonruimteverdeling, onder leiding van André Ouwehand en Thierry Wever, staan deze vragen centraal.

“Met woonruimteverdeling maak je geen extra woning,” zegt André Ouwehand, oud-onderzoeker bij TU Delft en al jaren betrokken bij deze cursus. “Maar het is wél het instrument waarmee je de schaarste eerlijk en doordacht kunt verdelen.” En dat is hard nodig. De druk op de woningmarkt blijft toenemen, onder meer door migratie, beperkte doorstroming en een achterblijvende woningbouwproductie.

Urgentie en lokaal maatwerk

In de cursus komt een breed scala aan actuele thema’s aan bod. Zo is er veel aandacht voor de afweging tussen toewijzen alleen op basis van inschrijfduur of het meewegen van andere factoren. In de regio Amsterdam is recent een nieuw systeem ingevoerd waarin ook de intensiteit bij het zoeken, de situatie van de woningzoekenden en starters punten opleveren die meewegen bij de toewijzing. “Ook elders in het land ontstaan soortgelijke discussies,” aldus Ouwehand. Daarnaast zijn andere vragen aan de orde.  “Moet de lokale bevolking niet beter bediend worden dan mensen van buitenaf? Wat betekent woningtoewijzing voor leefbaarheid en inclusiviteit?” Deze vragen raken ook aan een gevoelig onderwerp: de concentratie van kwetsbare personen in kwetsbare wijken. “Dat is een van de meest actuele kwesties,” zegt Ouwehand. “Er zijn wijken die de instroom van kwetsbare doelgroepen nauwelijks aankunnen. Tegelijkertijd is er weinig keuze, dus hoe ga je daar zorgvuldig mee om?” Deze discussies worden tijdens de cursus niet alleen theoretisch behandeld, maar ook aan de hand van praktijkvoorbeelden uit onder andere Utrecht en andere gemeenten.

Interactieve cursus met eigen praktijkcases

De cursus onderscheidt zich door de actieve betrokkenheid van deelnemers. Voorafgaand aan de bijeenkomsten maken zij een thuisopdracht waarin zij hun eigen casuïstiek inbrengen. “We willen dat deelnemers niet alleen luisteren, maar ook actief meedoen en van elkaar leren,” benadrukt Ouwehand. In kleine groepen worden deze opdrachten besproken, wat leidt tot waardevolle feedback en nieuwe inzichten.

Toekomstbestendigheid vereist zorgvuldige aanpak

In een tijd waarin discussies over woningverdeling steeds feller worden, is het belangrijk dat beleidsmakers niet overhaast reageren, maar goed geïnformeerde keuzes maken. Op de vraag of de huidige systemen toekomstbestendig zijn antwoord Ouwehand: “De systemen die we nu hanteren voor woningtoewijzing zijn behoorlijk complex. Daardoor is het niet eenvoudig om ze aan te passen. Het is daarom des te belangrijker om eerst goed te kijken naar welke doelen we eigenlijk willen nastreven.”

Voor wie is de cursus bedoeld?

De cursus is bedoeld voor beleidsmedewerkers van gemeenten, woningcorporaties, adviesbureaus en bewonersorganisaties. “Zij gaan naar huis met een update van het juridische en beleidsmatige speelveld én met frisse inzichten voor hun eigen praktijk,” zegt Ouwehand.

Schrijf je nu in!

Wil jij als professional beter voorbereid zijn op de uitdagingen in de woonruimteverdeling? Meld je dan aan voor de cursus Trends in de woonruimteverdeling, die gepland staat op 1 en 2 oktober 2025.