Aardwarmtesector start innovatieprogramma Geo4all: bouwsteen voor strategie

Op 13 juni 2024 is een nieuw innovatieprogramma voor de geothermiesector gestart: Geo4all. Onder aanvoering van Geothermie Nederland, EBN en TNO gaan 23 partijen in de aardwarmtesector gezamenlijk werken aan een breed programma. De onderzoeksthema’s moeten resultaten opleveren die gaan zorgen voor meer aardwarmtewinning en lagere kosten. Het project wordt voor € 3,6 miljoen gesubsidieerd door TKI Nieuw Gas en de projectpartners dragen zelf €2,7 miljoen bij.

De geothermiesector in Nederland kent inmiddels 15 jaar aan praktijkervaring. In deze jaren zijn veel onderzoeken uitgevoerd en is veel kennis opgedaan. Door het nieuwe  innovatieprogramma Geo4all kunnen op een aantal onderwerpen verdiepingsslagen worden gemaakt. Hans Bolscher, voorzitter van Geothermie Nederland, zegt: “We beschouwen het innovatieprogramma Geo4all als een belangrijke bouwsteen voor een grotere strategische aanpak van innovatie binnen de sector. Deze gezamenlijke aanpak richt zich op innovaties om de toepasbaarheid van geothermie te verbreden en op meer plaatsen beschikbaar te krijgen voor bedrijven en burgers.”

Het innovatieprogramma gaat in op een viertal onderwerpen waarbij wordt gekeken wat er al bekend is over deze thema’s, wat kan verder worden uitgediept en wat gaat dat opleveren.

Ondiepe geothermie
Geothermieprojecten op dieptes van 500-1500 meter zorgen voor meer beschikbare warmte en tegen lagere kosten. Deze ondiepe geothermie is tot nu toe nooit zo grondig onderzocht als diepe geothermie. Ook de potentie van gesloten systemen wordt hierin meegenomen.

Andere aardlagen
Er wordt ook onderzoek gedaan naar het verbeteren van de winning van aardwarmte in aardlagen die eerder als minder geschikt werden beschouwd. Zowel voor ondiepe lagen als deze suboptimale  reservoirs zijn nieuwe boortechnieken en afwerking van de putten vereist. Dit maakt het mogelijk om in meer delen van Nederland aardwarmte te winnen en tegen lagere kosten.

Seismische risico’s
Een ander thema richt zich op technieken om veel nauwkeuriger de afkoeling in reservoirs te monitoren. Daardoor is het enerzijds mogelijk om de onttrekking van warmte aan reservoirs beter te optimaliseren en anderzijds een beter inzicht te krijgen in processen die mogelijk in de toekomst tot seismische risico’s zouden kunnen leiden. Door die kennis kan tijdig op het mogelijk ontstaan van seismische risico’s worden ingespeeld en kunnen deze risico’s worden beheerst.

Dataverzameling
Daarnaast willen de aardwarmtebedrijven operationele gegevens verzamelen van hun bovengrondse installaties. Dit kan leiden tot lagere onderhouds- en operationele kosten. Deze gegevens kunnen worden omgezet in een digital twin, waardoor de aardwarmtewinning virtueel gesimuleerd en onderhoud tijdig gepland kunnen worden. Dat vermindert stilstand van installaties en daarmee verhoogt het de betrouwbaarheid van de levering van aardwarmte.

Blik op de toekomst
Met het uitwerken van de thema’s van Geo4all wordt er gewerkt aan het verbeteren van veiligheid, betrouwbaarheid, kostenverlaging en een meer flexibele inzetbaarheid van aardwarmte. Het moet inzichten opleveren die gaan zorgen voor meer toepassing van aardwarmte, een grotere bijdrage aan de energietransitie en de beschikbaarheid van aardwarmte tegen lagere kosten. Een mooie ambitie waaraan de komende jaren binnen het project gewerkt wordt en zijn toepassing zal vinden in de sector.

Geothermie van A tot Z
Draag jij in je professionele omgeving ook bij aan de energiedoelen van Nederland met geothermie? En ben je geïnteresseerd in de nieuwste kennis uit het vakgebied? In de PAOTM-cursus Geothermie leer je hoe je een aardwarmteproject van kop tot staart doorloopt en hoe je effectief en gedegen te werk gaat: van het geologisch onderzoek, het inschatten van de onzekerheden en risico’s tot de realisatie en uiteindelijke exploitatie. Experts die betrokken zijn bij de verschillende fasen delen hun ervaring en zorgen ervoor dat je de opgedane kennis direct kan toepassen in de praktijk. Voor alle actoren in het speelveld: van energiebedrijf, woningbouwvereniging, tuinder, industrie, financier, vergunningverlener tot engineer en aannemer.

Bron: Geothermie Nederland