In de dynamische wereld van complexe bouwprojecten, waar tijdsdruk, uiteenlopende belangen en conflicterende projectdoelstellingen een grote rol spelen, blijft het cruciaal voor professionals om voortdurend hun kennis en vaardigheden te verdiepen. PAOTM sprak drs. ing. Jaap de Koning over de nieuwe masterclass ‘Werken in complexe bouwopgaven’.
De Koning is werkzaam bij Witteveen+Bos als hoofd van de groep Samenwerken en contracteren en heeft jarenlange ervaring met strategische advisering op het gebied van contracteren en aanbesteden van bouwprojecten. Samen met Tufail Ghauharali (AKIDA) en PAO Techniek en Management (PAOTM) ontwikkelde hij deze masterclass specifiek gericht op de ervaren managers in de sector.
Waarom is deze masterclass ontwikkeld?
Volgens De Koning was er al langer de behoefte, gevoed door eigen ervaringen en netwerk, een programma te ontwikkelen gericht op projectmanagement van met name grotere en complexe projecten. Specifiek voor een doelgroep die al de nodige bagage heeft. Het programma moest dus per definitie interactief worden. “Deze professionals hebben niet zozeer behoefte aan uitleg, maar aan intervisie. Er zit een hele hoop kennis in de zaal. Deze mensen willen verder komen, inzicht krijgen in processen, leren hoe je een complex project aanpakt. Zo is het idee ontstaan van deze masterclass. Een mengeling van nieuwe ontwikkelingen op contract- en projectmanagement gebied, gecombineerd met een aantal concrete projecten.” Anders dan bij de eerste editie, die vier dagen besloeg, is nu gekozen voor een modulaire opzet. Dit biedt meer flexibiliteit voor de deelnemers; ze kunnen gericht kiezen welk onderwerp ze aanspreekt en het legt minder beslag op de vaak drukke agenda’s van de deelnemers.
Verrijking van inzicht in leerrijke omgeving
Een belangrijk leerdoel is het verkrijgen van inzicht in de processen die ten grondslag liggen aan de uitvoering van complexe projecten en de vertaling naar een eigen project. De Koning: “Ik vind het altijd interessant om te analyseren ‘Waarom zijn bepaalde bouwprojecten nu zo gelopen? Wat zijn de drivers die een rol spelen in de manier waarop je zo’n project doorloopt? Wat is er misgegaan en waarom? Maar ook wat is er goed gegaan en waarom? En hoe kun je dat vertalen naar je eigen situatie?’ We verwachten dat mensen onze masterclass bezoeken omdat ze ofwel behoefte hebben aan inzicht of het leuk vinden om die inzichten zelf te delen. De eerdere bijeenkomsten waren ontzettend actief. Mensen reflecteren op wat ze horen aan ervaringen en vertalen die lessen naar hun eigen situatie.” Een groot deel van de inzichten komt dus vanuit de deelnemers zelf. “We creëren een veilige omgeving om ervaringen te delen. In de masterclass zitten mensen vanuit verschillende achtergronden; opdrachtgevers, adviseurs en aannemers. Ervaringen worden veelal projectonafhankelijk gedeeld, maar als het project van langer geleden is kun je het prima noemen. Ik laat het aan de deelnemers over. ” Deze uitwisseling beperkt zich niet tot de formele sessies. “De informele momenten, zoals het diner, zijn minstens zo waardevol,” benadrukt De Koning. “Als je wilt leren van andere moeten je anderen ook leren kennen, dat doe je vooral buiten de cursuszaal.”
Gericht op ervaren managers
De masterclass is bedoeld voor mensen die op managementniveau in grote en complexe projecten actief zijn. Dit kunnen projectmanagers zijn, maar ook technisch managers, procesmanagers, omgevingsmanagers en andere betrokkenen op managementniveau. “De deelnemers moeten een bak ervaring hebben, kunnen functioneren in een grote projectorganisatie en inzicht hebben in bepaalde processen die spelen in een complex project. Zowel bij de opdrachtgever als opdrachtnemer. Ik verwacht dat deelnemers tijdens de sessie vragen stellen, ervaringen delen, meedenken met anderen en reflecteren. Zodat ze na de sessie met meer inzichten naar huis gaan.”
Programma Bruggen en Kademuren (PBK) Amsterdam
De eerste masterclass richt zich op Programma Bruggen en Kademuren (PBK) in Amsterdam. Een mooi voorbeeld van hoe je een grootschalige renovatie aanpakt. “In plaats van elke brug als apart project aan te pakken, kiest Amsterdam voor een programmatische aanpak over tien jaar. Ze knopen 10 bruggen aan elkaar, zetten dit om in een programma en zoeken partijen om deze renovatie te realiseren. Dit biedt kansen voor een betere samenwerking, efficiënte en versnelling in de hele aanpak. Een generieke trend die we bij veel meer partijen zien, waaronder waterschappen, energiebedrijven en provincies. PBK is net een paar jaar onderweg en de eerste resultaten van deze programmatische aanpak zijn al zichtbaar. Francien Bouwmeister zal daar tijdens de masterclass meer over delen. Lynn Vosman zal vanuit haar promotieonderzoek aan de TU Twente meer vertellen over programmatisch werken in algemene zin.”
Complexiteit zal alleen maar toenemen in de toekomst
De Koning verwacht dat we in de toekomst veel meer programmatisch moeten werken door de toename aan complexe projecten. Waar vroeger nieuwbouwprojecten de boventoon voerden, verschuift de focus nu naar vervanging en renovatie. Die zijn per definitie complexer dan nieuwbouw. “Kijk maar naar de lange files door de werkzaamheden op A2 of de ring A10. Dat zijn objecten waar auto’s overheen rijden, dus je moet rekening houden met de omgeving. Ook de stikstofdiscussie, complexiteit aan vergunningen en de druk op de ruimte dragen bij aan verhoogde complexiteit.” Reden te meer om goed voorbereid te zijn op de uitdagingen van complexe projecten. De Koning heeft daarom een belangrijk advies. “Leer van anderen! Dit soort projecten leer je niet uit een boekje. Je moet het ervaren en de juiste competenties ontwikkelen.”
Wil je ook je kennis verdiepen en leren van de ervaringen van andere experts in het veld, plus je eigen ervaringen delen rondom complexe projecten? Schrijf je dan nu in voor de masterclass Werken in complexe bouwopgaven.
“Ik vind het leuk om op het scheidsvlak te zitten van aan de ene kant theorie in de zin van kennis opdoen, nieuwe dingen ontwikkelen, samenwerking met kennisinstellingen en aan de andere kant de praktijk. Want ik doe nog steeds projecten. Actief zijn op die grens is mijn bijdrage om de bouw een stukje beter en leuker te maken.”